Trafik kazası en az bir motorlu aracın katıldığı, maddi hasar, yaralanma yahut ölümle sonuçlanan vakıalardır.
Bu tanımdan da anlaşılacağı üzere birden fazla aracın birbiriyle çarpışması (zincirleme trafik kazası) da bir trafik kazasıdır, tek bir motorlu aracın duvara veya bir ağaca çarpması da bir trafik kazasıdır.
Trafik kazası yaşandıktan sonra yalnızca maddi hasar meydana gelebileceği gibi maddi hasarla birlikte ölüm ve yaralanma sonucu da meydana gelmektedir. Kaza sonucunda meydana gelen zararlar yargı süreçlerini de etkileyebilmektedir. Bu nedenle trafik kazalarını Maddi Hasarlı Trafik Kazası, Yaralanmalı Trafik Kazası ve Ölümlü Trafik Kazası şeklinde ayırmakta fayda vardır.
Maddi Hasarlı Trafik Kazası; sonucunda herhangi bir insan yaralanması olmayan, yalnızca motorlu araç veya araçların hasar aldığı trafik kazalarıdır.
Maddi hasarlı trafik kazalarında araçta meydana gelen hasar bedeli tazminatı, araç değer kaybı tazminatı ve araç mahrumiyet tazminatı şeklinde tazminat kalemleri mevcuttur. Bu tazminat kalemleri yaşanan trafik kazasındaki kusur durumuna göre araç sürücüsü, araç sahibi ve araç işleteninden talep edilebilmektedir.
İki veya daha fazla aracın karıştığı trafik kazasında meydana gelen maddi hasarın karşılanması için kusurlu olan aracın Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası kusursuz araçta meydana gelen hasar bedelini karşılamaktadır. Ancak zorunlu sigortanın karşıladığı limit her yıl değişmekle birlikte çok yüksek olmadığından teminat limitini aşan kısım için kusursuz taraf araç sahibine yahut araç sürücüsüne dava açılabilecektir.
Araç değer kaybı aracın uğramış olduğu hasar nedeniyle satılırken kaybettiği değerin tazminatıdır. Araç değer kaybı da zorunlu mali mesuliyet sigortasının teminatı kapsamında olup yine kusursuz olan araç sahibi aracının uğramış olduğu değer kaybını Türk Borçlar Kanunu ve Karayolları Trafik Kanunu kapsamında karşı tarafın (kazada kusurlu tarafın) sigorta şirketinden, karşı yan araç sürücüsünden ve araç sahibinden talep edebilecektir. Bu talep dava yoluyla olabileceği gibi alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemi olan Sigorta Tahkim Komisyonuna başvuru yoluyla da olabilmektedir. Ancak unutmamak gerekir ki sigorta şirketlerinden talepte bulunurken öncesinde sigorta şirketine yazılı başvuru zorunluluğu bulunmaktadır. Bu sürecin avukat vasıtasıyla yürütülmesinde fayda vardır.
Trafik kazası kaynaklı tazminat taleplerinde tazminat talebini sigorta şirketinden talep ederken dava veyahut tahkim yoluna başvurmadan önce sigorta şirketine yazılı başvuru zorunluluğu vardır.
"Zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması hâlinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir."
Sigorta şirketine yapılacak olan yazılı başvuruda trafik kazasına ilişkin belgelerin tümünün eksiksiz olarak sunulması, taleplerin açıkça dile getirilmesi ve bir ödeme yapılması halinde hangi hesaba ödemenin yapılacağının yazılı olarak bildirilmesi önem arz etmektedir.
Sigorta şirketi yapılan başvuruya anılı yasa hükmü gereğince 15 gün içerisinde dönüş yapmak zorundadır. Dönüş yapılmaması halinde dava veyahut tahkim yoluna başvuru sürecine geçilmelidir.
Maddi hasarlı trafik kazası sonrasında aracın tamirde kaldığı süre araç sahibi aracından mahrum kalacağından bu mahrum kaldığı sürenin maddi tazminat açısından bir karşılığı bulunmaktadır. Bu maddi karşılığa da araç mahrumiyet tazminatı adı verilmektedir.
Araç mahrumiyet tazminatında aracın ne kadar süre tamirde kaldığı, araç sahibinin aracını kullanarak bir gelir elde edip etmediği, aracından mahrum kaldığı süre boyunca hangi vasıtaları kullanarak araç eksikliğini gidermeye çalıştığı ve mağdura sigorta şirketi tarafından ikame araç verilip verilmediği dikkate alınmaktadır. Bunların yanı sıra mahrum kalınan araç emsalinde bir aracın araç kiralama şirketlerinde günlük kiralama bedelinin ne kadar olduğu da araç mahrumiyet tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan bir husustur.
Araç mahrumiyet tazminatı sigorta şirketlerinin teminat kapsamında olmadığından bu tazminatı araç sürücüsü yahut araç sahibinden talep etmek gerekmektedir. Bu nedenle sigorta şirketine başvuru zorunluluğu olmaksızın muhataplara dava açılarak süreç yürütülmektedir.
Trafik kazasının maddi hasar dışında ölümle veyahut yaralanma ile sonuçlanması halinde ise süreç hem hukuk yargılaması hem de ceza yargılaması olmak üzere ilerlemektedir.
Trafik kazası sebebiyle birinin yaralanması taksirle yaralama suçuna dahil olurken birinin ölümü ise taksirle öldürme suçuna dahil olmaktadır.
Taksirli suç olduğundan yargılama Asliye Ceza Mahkemesinde yapılmakta ve failin kusuru oranında mahkumiyetine hükmedilmektedir. Araç sürücüsünün kusurlu olmaması halinde ise yargılama beraat ile de sonuçlanabilecektir.
Trafik kazası dolayısıyla yaralanan kişi bu haksız fiilin müsebbibi olan taraftan geçici iş göremezlik, sürekli iş göremezlik, sağlık gideri, bakıcı gideri başlıkları altında maddi tazminat talep edebileceği gibi tüm bunlar sebebiyle yaşamış olduğu acı, elem ve ızdırap sebebiyle manevi tazminat da talep edebilecektir.
Geçirilen trafik kazasına ilişkin yargılama sürecinin, maddi hasarlı veyahut ölümlü/yaralanmalı kaza fark etmeksizin, hak kaybına uğranmaması adına mutlaka alanında uzman bir avukatla yürütülmesinde fayda vardır. Zira yapılacak küçük bir hata geri dönüşü olmayan zararlara sebebiyet verebilecektir. Bu nedenle değer kaybı, araç hasar bedeli, araç mahrumiyet tazminatı, geçici iş göremezlik, sürekli iş göremezlik, bakıcı gideri, destekten yoksun kalma tazminatı ve her türlü maddi ve manevi tazminat talepleriniz için bir avukatla çalışmanızda fayda bulunmaktadır.
Trafik kazası geçirdim, ne yapmam gerekiyor? Trafik kazası maddi manevi tazminat davası. Trafik kazasında yaralandım, tazminat alabilir miyim? Sigorta şirketinden tazminat almak için ne yapmak gerekir? Sigorta şirketine trafik kazası tazminat başvurusu nasıl yapılır? Trafik kazasında vefat edenlerin yakınları tazminat alabilir mi? Trafik kazasında zaman aşımı ne kadardır? Trafik kazasında araç hasarını nereden alırım? Araç değer kaybı için ne yapmak gerekir? Araç mahrumiyet tazminatımı kimden alabilirim? Trafik kazası geçirdim ceza alır mıyım? Trafik kazası geçirdim karşı taraf ceza alır mı?
Av. Özge Aktaş
Yasal Uyarı: İnternet sitemizde yer alan bilgiler Kzn Hukuk tarafından, Avukatlık Kanunu ve Türkiye Barolar Birliği’nin meslek kuralları bağlamında sadece bilgi amaçlı olarak yazılmaktadır. Web sitemizdeki tüm içeriklerin telif hakkı Kzn Hukuk Bürosuna aittir.
